Friso ten Holt (1921-1997), Stilleven met flessen en boek (recent verkocht)
olieverf op doek, afm. 65 x 80 cm, gesigneerd en gedateerd rechts onder ‘F ten Holt ’72’ (=1972)
Herkomst:
– London New Art Centre
– particuliere collectie Engeland
– particuliere collectie Nederland
Tentoonstelling:
London New Art Centre 12 september-6 oktober 1973, catalogusnummer 13 met titel ‘Still life with book’.
Literatuur:
– Truusje Goedings ‘Het licht bij noordenwind. Friso ten Holt schilder’, publicatie bij overzichtstentoonstelling in Museum De Fundatie Zwolle, 24 mei t/m 1 oktober 2017
Afgebeeld in bovengenoemende publicatie, nummer 170, pag. 153 met de titel ‘Stilleven met flessen’
Friso ten Holt (1921-1997), Zee
olieverf op doek, afmeting 59,5 x 70,5 cm, gesigneerd en gedateerd rechts onder ‘F ten Holt 1962’
verso nogmaals gesigneerd en gedateerd, annotatie op spieraam in potlood ‘Untitled 8’ en op omslag doek de naam van een Engelse eigenaar.
herkomst:
– Marlborough Gallery Londen
– particuliere collectie Engeland
– particuliere collectie Nederland
Tentoonstelling:
– London, Marlborough, 17-18 Bondstreet, February 1965,
Op deze Londense solo tentoonstelling van schilderijen en aquarellen van Friso ten Holt is het catalogusnummer 8.
Literatuur:
– Truusje Goedings, ‘Het licht bij noordenwind’ Zwolle 1917
– Willem Hoogendijk ‘Friso ten Holt. Eerbetoon aan deze lichtvanger door een vriend’ Stichting de Appelboom 2017.
Op deze tweede solo tentoonstelling bij Marlborough in 1965 exposeerde Ten Holt een flink aantal zeegezichten, gedateerd 1962, die allemaal verkocht werden.
Ten Holt zei er later over: ‘Ik maakte in 1962 een paar van die wilde zeeën Beetje COBRA-invloed. Daar liet ik het bij.’
John Berger promootte Ten Holt in Engeland en bezocht de tentoonstelling met een vriend: ‘John Berger and me, we looked at a seascape. He pointed out that the artist had used the same colours for both the sea and the sky and yet each part was quite definitely water or clouds and air.’
Friso ten Holt (1921-1997), ‘Strand’
olieverf op doek, afm. 50 x 60 cm, gesigneerd en gedateerd ‘F ten Holt ’75(=1975)’ rechts onder
titel en nogmaals datering 1975 op sticker spieraam achterzijde.
Herkomst: door de laatste eigenaar, leerling en vriend van Friso ten Holt, in 1976 direct bij de schilder gekocht.
Literatuur:
– Truusje Goedings ‘Het licht bij noordenwind. Friso ten Holt schilder’, publicatie bij overzichtstentoonstelling in Museum De Fundatie, Zwolle, 24 mei t/m 1 oktober 2017
Zie voor vergelijkbare Strandgezichten dit boek o.a. pag. 146 en 147
Friso ten Holt (1921-1997), de kunstenaar voor zijn schilderij ‘Liggend figuur op strand’
Friso ten Holt, geboren 1921, poseert voor zijn schilderij ‘Liggend figuur op strand’ op 38-jarige leeftijd in 1959.
Friso ten Holt (1921-1997), Liggend figuur op strand
olieverf op doek, afm. 100 x 165 cm, gesigneerd en gedateerd rechts onder ’59 (=1959)
herkomst: particulier bezit, direct gekocht bij de schilder
Tentoonstelling:
– Keerpunten in de Nederlandse schilderkunst’ Reizende tentoonstelling Van Abbe Museum Eindhoven en Groninger Museum, voorjaar 1960, catalogusnummer 49 met afbeelding
-Ook afgebeeld met verkeerde afmetingen op pag. 10 in catalogus overzichtstentoonstelling van het werk van Friso ten Holt in de Oude Ursalakerk in Warmenhuizen van 21 juni t/m 16 augustus 1987.
Literatuur:
Truusje Goedings ‘Het licht bij noordenwind. Friso ten Holt schilder’, publicatie bij overzichtstentoonstelling in Museum De Fundatie, Zwolle 24 mei t/m 1 oktober 2017.
Goedings in bovengenoemde monografie: “ In schilderijen als ‘Naakt op het strand’ is Ten Holts ambitie zichtbaar om een oude traditie een nieuwe eigentijdse vorm te geven. Zeker zes jaar, tussen circa 1959 en 1965, kwam hij met regelmaat terug op deze enkele figuren gehecht in het zand van strand of duin, staand of liggend, en meestal op forse formaten, van circa 120 x 190 cm. In de meeste gevallen kreeg de figuur een stevig en monumentaal karakter, niet elegant maar stevig breeduit en volumineus, met zware vlekken en vlakken opgebracht met paletmes en gemengd op het doek in roze, rood, oranje, geel, oker en lila, als een lichtend baken in het zon beschenen hete zand” (pag. 88).
Friso ten Holt (1921-1997), Landschap bij Abbestede
olieverf op doek, afm. 40 x 50 cm, gesigneerd en gedateerd ’69 (=1969) rechts onder
herkomst:
-New Art Centre Londen, tentoonstelling 12 oktober- 6 november 1973
-particuliere collectie Engeland
Zie Truusje Goedings ‘Het licht bij noordenwind. Friso ten Holt schilder’ voor de succesvolle verkooptentoonstellingen van werk van Friso ten Holt in de jaren 60/70 bij verschillende galeries is Londen.
NB. Op de tentoonstelling ‘Weids!'(verlengd tot 22 augustus 2021) ook een schilderij van Friso ten Holt uit de collectie van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier.
Friso ten Holt (1921-1997), Familie op het strand
olieverf op doek, afm. 141 x 191 cm. gesigneerd en gedateerd ’59 (1959) rechts onder
herkomst:
– Marlborough Fine Art Ltd, New London Gallery 19/02- 15/03, 1962
– Sir Gerald Barry, Londen (Barry was een krantenman en leider van kunstfestivals)
Tentoonstellingen:
– Van Abbe Museum Eindhoven, Keerpunten in de Nederlandse Schilderkunst 1920-1960
– Singer Museum Laren, Strand en figuren, 1960
– ‘Friso ten Holt, Licht en lijnen’, Museum De Fundatie Zwolle, 24 mei t/m 1 oktober 2017
Literatuur: Truusje Goedings, ‘Het licht bij noordenwind. Friso ten Holt, schilder’ Afgebeeld pag. 91.
Het schilderij was ook afgebeeld op de uitnodiging van de overzichtstentoonstelling met werk van Ten Holt in Museum De Fundatie (24 mei-31 oktober 2017). Ook afgebeeld in de Engelse krant ‘The Observer (20 november 1960) bij een artikel van de kunstcriticus John Berger.
Goedings zegt het volgende over het grote schilderij: ‘ Dit schilderij met een sterk vereenvoudigde weergave van de drie kinderen met waarschijnlijk hun moeder in het zand heeft een soortgelijke rust met stevige, vastomlijnde figuren, in warme, verzadigde rode en gele kleuren, hun blote lijven getekend door de hitte van de zon en afgetekend tegen de diepe blauwen van de lucht en de zee’.
In de monografie wordt ook een brief van Edgar Fernhout (1912-1974) aan Ten Holt geciteerd waarin Fernhout hem complimenteert met het schilderij: “Het was erg verheugend te zien dat je zo goed bezig bent. Het laatste grote doek met de figuren vind ik erg mooi- veel vaster en ‘voller’ dan je vroegere schilderijen.”
Friso ten Holt (1921-1997), Strand bij Callantsoog
olieverf op doek, afm. 60 x 70 cm, gesigneerd en gedateerd ’74 (=1974) rechts onder
Literatuur:
– catalogus ‘Friso ten Holt. Overzichtstentoonstelling. Warmenhuizen, 1987
– monografie ‘Het licht bij noordenwind. Friso ten Holt, schilder’ verschenen bij overzichtstentoonstelling in Museum De Fundatie Zwolle 24 mei-31 oktober 2017
Friso ten Holt (1921-1997), Herfst
olieverf op doek, afm. 40 x 50 cm, gesigneerd en gedateerd ’90 (=1990) rechts onder
titel op sticker achterzijde
herkomst: familie van de kunstenaar.
Friso ten Holt (1921-1997), Noord-Hollands landschap
olieverf op doek, afm. 50 x 60 cm, gesigneerd en gedateerd ’67 (= 1967) rechts onder
In 1955 koopt Ten Holt een arbeiderswoning in Abbestede bij Callantsoog in Noord-Holland.
Vanaf die jaren gaat hij het landschap van deze omgeving schilderen. Ook is hij regelmatig op het strand te vinden. In 1984, hij is dan vijftien jaar docent geweest aan de Rijksakademie in Amsterdam, vestigt hij zich definitief in Abbestede.
In 1962 heeft hij zijn eerste tentoonstelling in de Marlborough Gallery in Londen. Al het werk wordt verkocht. In 1969 exposeert hij weer in Londen in de New Art Centre Gallery.
Daar hing dit schilderij en het werd daar verkocht. De naam van de Engelse koper staat op een sticker op het spieraam. Het schilderij is later weer naar Nederland gekomen, getuige invoerstempels op de achterzijde.
Literatuur:
– Friso ten Holt, overzichtstentoonstelling Oude Ursalakerk Warmenhuizen, 1987
– Truusje Goedings ‘Het licht bij noordenwind. Friso ten Holt, schilder’, 2017
Friso ten Holt (1921-1997), Achter de duinen
olieverf op doek, afm. 50 x 65 cm, gesigneerd en gedateerd ’87 (=1987) rechts onder
titel op spieraam achterzijde
Friso ten Holt (1921-1997), Strand 3
olieverf op doek, afm. 50 x 60 cm, gesigneerd en gedateerd ’70 (=1970) rechts onder.
Herkomst van dit schilderij is een particuliere collectie Engeland. Ten Holt exposeerde in de jaren zestig/zeventig van de vorig eeuw succesvol een aantal keren in Londen. ‘Beach’ was nummer 3 op een tentoonstelling in het New Art Centre van 12 september – 6 oktober 1973.
Zie voor de succesvolle verkooptentoonstellingen bij verschillende Londense galeries de monografie over Friso ten Holt van Truusje Goedings ‘Het licht bij noordenwind. Friso ten Holt, schilder’
Friso ten Holt (1921-1997), Stilleven met bloemen en fruit
olieverf op doek, 40 x 30 cm gesigneerd r.o.
annotatie achterzijde: ‘april 1940’ en ’10 april klaar, 12 uur’
Literatuur: Truusje Goedings ‘Het licht bij noordenwind. Friso ten Holt, schilder’. Afgebeeld pag. 32
Friso ten Holt werd op 6 april 1921 geboren. Hij werd in Frankrijk geboren waar hij met vader Henri ten Holt en moeder verbleef. Hij was dus net 19 jaar toen hij dit stilleven kort voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog maakte.
De jonge Friso had les van zijn vader en als 17-jarige werd hij toegelaten op de Rijksacademie in Amsterdam. Na het uitbreken van de oorlog krijgt hij een eigen atelier aan de Lijtweg in Bergen waar hij met zijn jeugdvriendje David Kouwenaar de eerste oorlogswinter doorbrengt. Cézanne is voor de jonge schilders het grote voorbeeld in die periode.
Friso ten Holt (1921-1997), Stilleven met broden
olieverf op doek, afm. 75 x 90 cm, gesigneerd en gedateerd ’69 r.o.
ook gesigneerd en gedateerd op achterzijde doek.
Tentoonstelling: ‘Een keuze uit 25 jaar tentoonstellingen’ Oude Ursalakeek Warmenhuizen (23 juni t/m 19 augustus 1990)
Aanvankelijk was het stilleven voor Ten Holt vooral een middel om te experimenteren met vorm, kleur en materiaalgebruik. Pas aan het eind van de jaren zestig ging Ten Holt stillevens schilderen om zichzelf, als ‘landschappen’.
Dit stilleven uit 1969 is daar een vroeg voorbeeld van. In de jaren zeventig en tachtig arrangeerde Ten Holt flesjes, potjes etc. op een tafel in zijn atelier en schilderde verstilde stillevens in de stijl van de beroemde Italiaanse schilder Giorgio Morandi.
Literatuur: ‘Het licht bij noordenwind. Friso ten Holt, schilder’
.
Friso ten Holt (1921-1997), Naakt op strand
Olieverf op doek, afm. 99 x 150 cm, gesigneerd en gedateerd ‘59
Herkomst:
-particuliere collectie Engeland
Tentoonstellingen:
– Van Abbe Museum Eindhoven 9/1 – 15/2 1960 (sticker achterzijde met aantekening ‘buiten catalogus’)
– Marlborough Fine Art Ltd., New London Gallery, in catalogus no. 8 met titel ‘Nude II’, 19/02-15/03 1962
– Museum De Fundatie Zwolle 2017.
Afgebeeld: ‘Het licht bij noordenwind. Friso ten Holt, schilder’ pag. 89. Ook afgebeeld in de Engelse krant ‘The Observer’ op 20 november 1960 bij een artikel van John Berger over Friso ten Holt.
Friso ten Holt (1921-1997), Mensen op het strand
olieverf op doek, afm. 100 x 120 cm, gesigneerd en gedateerd ’62 r.o.
Herkomst:
-geëxposeerd in London Marlborough New London Gallery, februari 1965, catalogusnummer 2 met de titel People on the beach
-particuliere collectie Engeland
Friso ten Holt (1921-1997), oudere broer van componist Simeon, groeide op in Bergen aan de Doorntjes. Zijn vader Henri, ook kunstschilder, was een strenge leermeester en gaf Friso en zijn jeugdvriendje David Kouwenaar, die aan de overkant van de straat woonde, de eerste tekenlessen.
Aanvankelijk werkten de jonge kunstenaars in de voetsporen van Henri ten Holt. Ze mochten in 1946 voor het eerst meedoen aan een groepstentoonstelling in het Stedelijk Museum Alkmaar georganiseerd door Charley Toorop: het zijn nog traditionele stillevens die ze in Alkmaar tonen.
Dat zou snel veranderen. Friso zette grote doeken op in een toenemende geabstraheerde stijl, waarbij hij een thema uitdiepte. Zo ontstond het monumentale schilderij Jacob en de Engel waar talloze voorstudies van bestaan en de reeks Zwemmers.
In 1955 koopt Ten Holt een arbeidershuisje met een kleine werkschuur in Abbestede, een gehucht met een paar huizen bij Callantsoog. Het ‘landgoed Abbestede’, zoals hij het ironisch noemde, markeerde een omslag in zijn werk en vanaf die tijd werd het Noord-Hollands kustlandschap zijn hoofdthema. Ten Holt werkt toe naar een eigen stijl waarin de veranderende wolkenluchten, de zee, het strand en de mensen op het strand hem eindeloos fascineren en inspireren. In de serie Mensen op het strand komen al die elementen die hem betoverden terug.
Ten Holt maakte furore in Engeland in de jaren zestig van de vorige eeuw. U kunt daar uitgebreid over lezen in de prachtige studie Het licht bij noordenwind. Friso ten Holt schilder.
Vergelijk deze Figuren op het strand met schilderijen die zich in collecties van het Stedelijk Museum Amsterdam en het Van Abbe Museum Eindhoven bevinden, afgebeeld op pag. 108 en 109 van de monografie.
Truusje Goedings, de schrijfster van het boek, noemt de serie Mensen op het strand een hoogtepunt in zijn oeuvre en volgens haar voelde Ten Holt dat ook zo. Op pag. 107 neemt ze een lijstje over uit een kladschetsboek van Ten Holt met een opsomming van 12 schilderijen die hij in 1962 en 1963 maakte met hetzelfde thema. Dit schilderij staat ook in die lijst.