Adriaan Lubbers (1892-1954), Kubistische compositie
olieverf op doek, afm. 58 x 54 cm
gedateerd 1923 en 1953 op spieraam
NB. afgebeeld in Adriaan Venema, Nederlandse schilders in Parijs, pag. 130
Adriaan Lubbers, geboren in Amsterdam en overleden in New York, schilderde dit abstracte werk in 1923 toen hij met Leo Gestel door Duitsland reisde. Het schilderij bleef in zijn bezit en Lubbers nam het mee naar Amerika, waar hij het in 1953 afmaakte.
Tijdens de reis door Duitsland beïnvloedden de twee kunstenaars elkaar: het gebruik van geometrische vormen dat in die periode in Lubbers’ werk zo sterk te zien was, ging nu ook in het werk van Gestel opnieuw een belangrijke rol spelen.
Dit werk van Lubbers is niet typisch Bergense School. Zie de catalogus van Ann Blokland, Adriaan Lubbers (1892-1954), Tussen Nederland en New York (Singer Museum Laren 2000) voor werken uit de jaren voor 1923 die wel verwantschap hebben met werk van de Bergense School. De verzamelaar Boendermaker had een beperkt aantal werken van Lubbers in zijn gigantische collectie.
Lubbers maakte wel deel uit van de vriendengroep rond Gestel en Boendermaker en door de jaren heen hield hij contact met andere Bergense kunstenaars, onder wie Matthieu Wiegman en Gerrit van Blaaderen. Ook was er contact met Job Graadt van Roggen en zijn vrouw Agatha. Er was sprake van dat Lubbers tijdelijk het huis van de familie Graadt van Roggen aan de Russenweg zou betrekken (zie Jan Louter e.a. Volop zomer, schilderijen van Job Graadt van Roggen, pag.58).
Adriaan Lubbers (1892-1954), Positano
olieverf op doek, afm. 60 x43 cm, gesigneerd en gedateerd 1924 titel in handschrift van de schilder op spieraam:
La chiesa di San Giuseppe
herkomst: fam. Lubbers
De reislustige kunstenaar Adriaan Lubbers, in 1916 was hij al in New York, toerde in de zomer van 1923 met Leo Gestel en zijn vrouw en de dochter van Piet Boendermaker door Italië. Ze bezochten Venetië, Padua, Ravenna, Florence, Assisi, Siena, San Gimignano en Volterra. Tegen de winter trok het gezelschap naar Rome, Napels en Amalfi. Een ware ‘grand tour’! Lubbers ging vanuit Amalfi een keer naar het vissersdorpje Positano dat met zijn kubistische huisjes tegen de rotsachtige berghellingen aangeplakt ligt. De geometrische vormen, de huisjes die lijken op elkaar gestapelde blokken met hier en daar het ronde dak van een kerk spraken Lubbers direct aan. Hij ging er in januari 1924 met zijn gezin wonen en ze bleven er een heel jaar. Het was een productief jaar voor de schilder.
In 1925 verscheen er een monografie over hem door de Italiaanse criticus Italo Tavolato met 33 afbeeldingen van schilderijen, vooral van Positano. De naam van de kunstenaar Adriaan Lubbers was gevestigd. Lubbers werd door de auteur als een modern kunstenaar beschouwd door de kubistische en expressionistische elementen in zijn werk.
Ook ‘ons’ schilderij heeft die kenmerken: de vierkante huizen, de krachtige lijnvoering en de kale boom die de strakke compositie doorbreekt met zijn grillige vorm. Het is een expressionistisch element in het schilderij. De Positano schilderijen zijn een voorbode van de latere New York schilderijen.
Over Adriaan Lubbers is veel literatuur:
– Italo Tavolato ‘Lubbers’, Valori Plastici, Roma 1925
– Adriaan Venema, ‘Adriaan Lubbers, New York’ Amsterdam 1980
– ‘Zie hier mijn nieuwe adres’ Gemeentemuseum De Wieger, Deurne 1988
– Ann Blokland, ‘Adriaan Lubbers 1892-1954, Tussen Nederland en New York’, Singer Museum Laren 1999